Европарламент: ЕИ ва Арманистон ҳеч қачон бунчалик яқин бўлмаган

27 феврал, сешанба куни Страсбургда Европарламент Европа Иттифоқи ва Арманистон ўртасидаги алоқаларни мустаҳкамлаш масалаларини муҳокама қилди. «Биз Европа Иттифоқи ва Арманистон ўртасидаги муносабатларда тарихий лаҳзага гувоҳ бўлмоқдамиз: улар ҳеч қачон бунчалик кучли бўлмаган», — деди мунозарада иштирок этган халқаро ҳамкорлик бўйича Европа комиссари Ютта Урпилайнен. Унинг сўзларига кўра, ҳозирда Брюсселнинг устувор вазифаси Арманистон барқарорлигига ҳисса қўшиш, «у мустақил равишда ўз ташқи сиёсатини танлаши мумкин». Шу мақсадда Европа Иттифоқи Арманистон билан мудофаа ва хавфсизлик соҳасида ҳамкорликни, жумладан, Европа тинчлик жамғармаси орқали ҳам ривожлантирмоқда, шунингдек, иқтисодиётига сармояларни кўпайтирмоқда. 

«Олдиндаги йўл қийин бўлиши мумкин», - дея огоҳлантирди Европа комиссари. «Арманистоннинг сиёсий, иқтисодий ва хавфсизликка қарамликка олиб келган ўтмишдаги қарорларини бир кечада енгиб бўлмайди». Шунга қарамай, Урпилайнен мамлакатдаги кейинги ислоҳотларга ЕИ билан визани либераллаштириш бўйича мулоқот туртки бўлишига ишонч билдирди: Европа комиссияси ҳозирда уни бошлаш йўлларини кўриб чиқмоқда. 

Арманлар учун «визасиз режим» ва Европа истиқболлари 

Бу мулоқот арман халқини қўллаб-қувватлашнинг кучли сигнали бўлиб хизмат қилади, дейди европалик депутатлар. «Биз Арманистон аҳолиси учун визасиз режимни жорий этиш бўйича биринчи қадамлардан, сўнгра чуқурроқ иқтисодий интеграция ва шахсий ва ижтимоий алоқаларни ривожлантиришдан бошлашимиз мумкин, шунда арманларнинг кейинги авлоди Европа имтиёзларидан баҳраманд бўлади», деб таклиф қилди Германия вакили Виола фон Крамон-Таубадел.

Шу билан бирга, Европарламент Арманистоннинг Европа интеграцияси истиқболлари Озарбойжон билан можаро туфайли хиралашганини таъкидлади: Ереван ва Боку ўртасидаги муносабатлар «Арманистоннинг ижтимоий-иқтисодий ривожланиши ва минтақада барқарорлик йўлида жиддий тўсиқ бўлиб қолмоқда», деди Болгария депутати Андрей Ковачев. Унинг литвалик ҳамкасби Андриус Кубилиусга кўра, минтақада барқарор тинчликка эришиш ягона йўли - Арманистоннинг Европа Иттифоқига қўшилиш истиқболи.

Ереванга ҳарбий ёрдам ва Боку билан ишончли мулоқот 

Парламент аъзолари Ереваннинг тинчлик келишувига эришиш учун Боку билан икки томонлама ва кўп томонлама муҳокамаларни давом эттириш саъй-ҳаракатларини қўллаб-қувватламоқда ҳамда Озарбойжон ҳукуматини тинчлик жараёнини якунлашга чақирмоқда. Бироқ, шунчаки музокара қилишнинг ўзи етарли эмас, дейди мудофаа бўйича парламент қуйи қўмитаси раҳбари Натали Лоизеау. «Улар давом этмоқда, лекин тобора кечикмоқда. Биз Боку ва Москвани демократия ҳамда арман халқини ҳурмат қилиш кераклигига ишонтиришимиз керак», - деди депутат. Унинг фикрича, Европа Иттифоқи давлатлари арман аскарларини тайёрлайдиган ва Еревани ҳарбий техника билан таъминловчи ватани - Франциядан ўрнак олиши керак. 

«Боку билиши керакки, биз Арманистон суверенитетининг ҳар қандай бузилишига тоқат қилмаймиз ва агар бирор нарса юз берса, бунга қаттиқ жавоб берамиз», деди италиялик депутат Фабио Массимо Касталдо. Бунинг учун Европа Иттифоқи Озарбойжон гази ва нефти импортидан озод бўлиб, эркинликка эга бўлиши керак, деди чехиялик Маркета Грегорова. У Европа комиссияси вакилини Брюсселдаги ҳамкасбларини бунга ишонтиришга чақирди. Шу нуқтайи назардан бошқа депутатлар Европа Иттифоқини Боку билан янада қатъийроқ мулоқотга, унга нисбатан изчил сиёсат олиб боришга ва «қўш стандартлар»ни қўлламасликка чақирди. 

Европарламент навбатдаги сессиясида Европа Иттифоқининг Арманистон билан муносабатлари ва Жанубий Кавказдаги тинчлик жараёни бўйича резолюция бўйича овоз бериш бўлиб ўтади. 13 феврал куни Брюсселда Брюссел ва Ереван вакиллари янги кенгайтирилган ҳамкорлик дастури устида иш бошлашга келишиб олди.