WSJ: Исроил ҲАМАСга ўт очишни тўхтатиш масаласи бўйича ултиматум қўйди

Исроил ҲАМАС гуруҳига ултиматум қўйиб, бир ҳафта ичида Ғазо секторида ўт очишни тўхтатиш бўйича келишувга эришиш ва гаровга олинганларни озод қилишни талаб қилди. Бу ҳақда 3 май, жума куни Американинг The Wall Street Journal газетаси эҳтимолий ўт очишни тўхтатиш келишуви муҳокамаси билан таниш бўлган исмини ошкор этмаган Миср расмийларига таяниб хабар берди. Хабар 2 май куни ҲАМАС вакилларига етказилди, деб ёзади WSJ. 

Нашрнинг ёзишича, агар ҲАМАС келишувдан бош тортса, Исроил Ғазо секторининг жанубий қисмидаги Рафаҳ шаҳрига олдин эълон қилинган ҳужумни бошлаши билан таҳдид қилган. Исроил бу аҳоли пунктини гуруҳнинг сектордаги сўнгги таянчларидан бири деб атайди. 

Май ойининг биринчи дам олиш кунида Қоҳирада Исроилнинг Ғазо секторида илгари таклиф қилган сулҳ бўйича 40 кунлик музокаралар давом этади - бунга жавобан ҲАМАС жангчилари 7 октябрда Исроилга қилинган ҳужумдан кейин гаровда қолган 30-40 нафар исроилликни озод қилишлари керак. 2023 йил ноябридаги қисқа муддатли оташкесимда кузатилгани сингари, фаластинлик маҳбуслар ҳам Исроил қамоқхоналаридан озод этилиши кутилмоқда. 

Шу билан бирга, деб ёзади WSJ, ҲАМАС доиралари келишувга «ижобий» жавоб беришга тайёр, бироқ гуруҳнинг ҳарбий қаноти раҳбари Яҳё Синварнинг якуний қарорини кутмоқда. У Ғазо сектори остидаги ерости туннелларида яширинган деб ишонилади ва ундан Исроил таклифларига ҳеч қандай жавоб бўлмаган. 

Апрель ойи ўрталарида Американинг CNN телеканали ҲАМАС вакиллари 40 нафар исроиллик гаровга олинганларни озод қилиш ғоясини рад этиб, олти ҳафталик ўт очишни тўхтатиш даврида икки баравар кам одамни озод қилишни таклиф этгани ҳақида хабар берди. Вашингтон расмийлари, шунингдек, омон қолган гаровга олинганлар сони жамоатчилик тахмин қилганидан анча кам бўлиши мумкинлигини таъкидлади. Айни пайтда, Исроил расмийларига кўра, 130 дан ортиқ одам жангчилар қўлида, аммо уларнинг тақдири номаълум. 

Нетаняҳу ҳатто ўт очиш тўхтатилса ҳам Рафаҳга ҳужум қилишни режалаштирмоқда 

Бундан бир неча кун олдин Исроил бош вазири Бинямин Нетаняҳу яна бир бор Исроил мудофаа кучларининг Ғазо секторидаги ҳужумини давом эттириш нияти ҳақида гапириб, Рафаҳда қуруқликдаги операцияни бошлашга тайёрлигини эълон қилган эди.

«Урушни барча мақсадларга эришгунга қадар тўхтатамиз деган фикрнинг ўзи ҳам муҳокама қилинмаган», деди Нетаняҳу. 

Рафаҳга ҳужум камида феврал ойидан бери тайёрланмоқда, Исроил бундай режалари учун халқаро ҳамжамият томонидан танқид қилинмоқда. Секторда ҳарбий амалиёт бошланиб, минтақа шимолидан бир ярим миллиондан ортиқ тинч аҳоли эвакуация қилиниши ортидан 1,3 миллионга яқин фаластинлик Рафаҳдан бошпана топди. 

Норвегия қочқинлар кенгаши раҳбари Ян Эгеланднинг сўзларига кўра, Рафаҳ аҳолисида озиқ-овқат ва ичимлик суви етишмаяпти. Бошқа нарсалар қаторида, мунтазам бомбардимон қилинаётган шаҳар Мисрдан Ғазо секторига кириб келаётган гуманитар ёрдам учун асосий логистика маркази ҳисобланади. Аввалроқ Халқаро суд Исроилга ушбу секторга гуманитар ёрдам етказилишига аралашмасликни буюрган эди. 

Исроил-Фаластин можароси

7 октябр куни эрталаб ҲАМАСнинг ҳарбий қаноти - «Иззаддин ал-Қассам бригадалари» Исроилга қарши «Ал-Ақсо тўфони» операцияси бошланганини эълон қилди. Ғазо секторидан Исроил томон минглаб ракеталар отилди, қуролли гуруҳлар Исроил аҳоли пунктларига кирди.

ҲАМАСнинг билдиришича, операция босиб олинган Шарқий Қуддусдаги Ал-Ақсо масжидига бостириб кириш ва исроиллик муҳожирларнинг фаластинликларга нисбатан зўравонлиги кучайиб бораётганига жавобан амалга оширилган.

Бунга жавобан Исроил армияси Ғазо секторида ҲАМАСга қарши ўнлаб қирувчи самолётлардан фойдаланган ҳолда «Темир қиличлар» операцияси бошланганини эълон қилди.

Исроил-Фаластин можароси авж олгандан бери 34 мингдан ортиқ фаластинлик ҳалок бўлди. Исроилда қурбонлар сони 1400 дан ошади. Ғазонинг 2,3 миллион аҳолиси Исроилнинг ҳаводан оммавий бомбардимон қилиши ва эксклавнинг тўлиқ блокадаси туфайли озиқ-овқат, сув ва дори-дармонлар танқислигидан азият чекмоқда.