«OAVni liberallashtirish – Shavkat Mirziyoyevning siyosiy irodasi, uning xohishi». Xalqaro konferensiya ishtirokchilaridan iqtiboslar

Unda so‘z erkinligi, axborot ochiqligi va haqqoniyligi jamiyat uchun qay darajada muhimligi, O‘zbekistonda so‘z erkinligining rivoji xalqaro va mahalliy ekspertlar tomonidan muhokama qilindi.

Konferensiyada so‘zga chiqqan Milliy mass-mediani qo‘llab-quvvatlash va rivojlantirish jamoat fondi Vasiylik kengashi raisi Komil Allamjonovning qayd etishicha, oldin O‘zbekistonda jurnalistlar dardini faqat anonim shaklda biror ijtimoiy tarmoqda qoldirishdan boshqa iloji bo‘lmagan bo‘lsa, o‘tgan 4 yil mobaynida matbuot sezilarli darajada erkinlashdi.

«Jurnalistlar mamlakatning real ijtimoiy-siyosiy hayotidan olingan voqealarni bemalol yoritadigan bo‘ldi. Hatto hukumatni tanqid qiluvchi tanqidiy materiallarni faolroq nashr eta boshladi.

Hukumatni tanqid qilgani uchun ilgari taqiq ostida bo‘lgan ko‘plab xorijiy saytlar blokdan olindi. Respublikaning barcha vazirlik va idoralarining «o‘lik» matbuot xizmatlari qayta tiriltirildi, ularning mavqeyi oshirildi va faoliyati tiklandi», – dedi Komil Allamjonov.

Konferensiyada ishtirok etgan xalqaro ekspertlardan biri, Shvetsiyaning Yevropada xavfsizlik va hamkorlik tashkilotidagi doimiy vakili Ulrika Funered axborot shaffofligi hokimiyatdagilarning o‘z lavozimini suiiste'mol qilishi xavfini kamaytirishi va u fuqarolarga saylab qo‘yilgan mansabdorlarni nazorat qilishga yordam berishini qayd etdi.

Shuningdek, ochiqlik insonlarning fikr va g‘oyalarini shakllantirishga yordam berishi, bu esa demokratiyaning kaliti ekani ta'kidlandi.

«Axborot erkinligi haqida aytilgan bir ibora bor: inson sog‘ligi faqat sifatli tibbiy xizmatga bog‘liq emas. Masalan, tabiiy ofatlar haqidagi aniq berilgan axborot bir kishining, bir oilaning, balki butun jamiyatning hayotini saqlab qolishi mumkin», – dedi Ulrika Funered o‘z nutqida.

YeXHTning OAV erkinligi ofisi direktori Yurgen Heysel demokratik jamiyatda jurnalist maxfiy bo‘lgan ma'lumotni ochiqlagani uchun javobgarlikka tortilmasligi kerakligini qayd etdi. Faqatgina mansabdor shaxslar bunday ma'lumotlar chop etilgani uchun javobgarlikka tortilishi mumkinligi aytildi.

Sudya va advokatlarga jurnalistikaning ahamiyati, ish uslubi va asosiy tamoyillarini o‘rgatish taklif qilindi

O‘zbekiston Milliy axborot agentligi bosh direktori o‘rinbosari Xushnudbek Xudoyberdiyev ham konferensiyada so‘z olib, jurnalistlar faoliyatida yuzaga keladigan nizolar va ularning yechimlari haqida gapirdi.

«O‘zbekistonda 2016 yildan keyin so‘z erkinligi tomon qanday qadamlar tashlangani hech kimga sir emas. Shaxsan biz buni o‘z tanamizda his qilib turibmiz, ko‘ryapmiz», dedi u.

Xushnudbek Xudoyberdiyev konferensiyada jurnalistlarning huquqini himoya qilishni jurnalistni ayblaydigan insonlarga jurnalistikani tushuntirishdan boshlash to‘g‘ri bo‘lishi taklifini berib, sudyalar va advokatlarni soha bo‘yicha o‘qitish fikrini ilgari surdi.

«Agar jurnalist biror muammoga duch keladigan bo‘lsa, uning masalasini ko‘radigan sudya qay darajada bu sohani yaxshi tushunadi? Jurnalistni himoya qilmoqchi bo‘layotgan advokat buni qay darajada yaxshi tushunadi?

Bo‘shliqni yechish uchun taklif qilardimki, biz seminar, treninglarda faqat jurnalist va blogerlarni asosiy planga chiqarmasdan, balki tanganing narigi tomonidagilarni ham o‘qitsak, maqsadga muvofiq bo‘lardi. Ya'ni mana shunday keyslarda adolatli, sohani tushungan holda qonuniy qaror qabul qilish ko‘nikmasini shakllantirib olishimiz kerak», – dedi u.