Mundialda «portlagan» Mina

Jahon chempionatining eng yorqin juftliklaridan biri Kolumbiya terma jamoasi himoya markazida to‘p surgan ikki yosh futbolchi – Davinson Sanches va Yyerri Mina bo‘ldi desak adashmaymiz. Sanches Yevropaga begona emas, «Ayaks» tarkibida Yevropa Ligasi finalida o‘ynadi, o‘tgan mavsumda esa, APL yetakchi klublaridan biri «Tottenhem»ning asosiy tarkibidan joy oldi.

Aslida yanada yorqinroq kechishi kutilgan Yyerrining faoliyati esa, turnir oldidan biroz mavhum bo‘lib qolgan, hatto «Barselona» futbolchini sotib yuborishi yoki ijaraga berishi mumkinligi haqida xabarlar tarqalgandi. Ammo chempionatda Yyerri Mina juda yorqin iz qoldirdi, uch o‘yinda maydonga tushgan himoyachi har bir o‘yinda gol urishning uddasidan chiqdi. Polshaga qarshi o‘yinda o‘yinda burilish yasagan gol muallifi bo‘lgan bo‘lsa, Senegal bilan o‘yindagi gol kolumbiyaliklarni keyingi bosqichga olib chiqdi. Kecha, Angliyaga qarshi o‘yinning so‘nggi daqiqalarda uning bosh bilan urilgan goli Kolumbiyani qo‘shimcha bo‘limlarga olib o‘tdi.

Endilikda kolumbiyalik ushbu futbolchi bitta mundial doirasida eng ko‘p gol urgan himoyachilar reytingidagi germaniyalik Paul Braytnerning natijasini takrorladi. Himoyachi Braytner Germaniyaning g‘alabasi bilan tugagan JCh-1974ta uchta gol kiritishga muvaffaq bo‘lgan.

Keling e'tiborimizni sal oldinroqqa, shu yilning yanvariga qaratamiz. Shu orqali balki futbol osmonidagi yangi qahramon portretiga yangi chizgilar chizilar...

ChO‘ZILIB KeTGAN TRANSFeR

Yyerri Mina nomi «Barselona» muxlislariga tanish deb bekorga aytilmadi. Ushbu transfer go‘yoki shoshilinchdek tuyulayotgan bo‘lsa-da, aslida Mina va «Barselona»ning yo‘llari kesishishi ikki yilga cho‘zildi. 

«Barselona» futbolchi bilan u Kolumbiyaning «Santa-Fe» jamoasida to‘p surib yurgan paytidayoq qiziqqandi. 2016 yilning qishki transfer darichasida Mina «Barselona» bilan muzokaralar o‘tkazgan. Rejaga ko‘ra, Mina «Barsa B» tarkibiga qo‘shilib, o‘sha yerda faoliyatini davom ettirishi lozim bo‘lgan. Ammo oraga «Palmeyras» qo‘shilgach, «Barselona»ning rejalari o‘zgardi – Kolumbiya chempionatidan ancha kuchli bo‘lgan Braziliya A Seriyasi Yyerrining o‘sishi uchun juda maqbul edi. «Barselona» va «Palmeyras» o‘zaro kelishib olishdi – Yyerri «Palmeyras» bilan shartnoma imzolaydi, «Barselona» esa, futbolchini sotib olish uchun dastlabki huquqga ega bo‘ladi. 

Minaning «Barselona»ga transferi haqida o‘tgan yozning boshida muzokaralar boshlandi.  Futbolchining transferi deyarli aniq bo‘lib ulgurgan, faqat u Libertadores kubogida o‘z jamoasiga yordam berishni istayotgandi. «Palmeyras» ushbu turnirni tark etishi hamono Minaning «Barselona» safidan joy olishi kelishib olingandi. Ammo...

Avgust oyida boshqa bir «Barselona» bu ishga xalaqit berdi, Ekvadorning shu nomli klubiga qarshi javob o‘yinining 39-daqiqasida Yyerri Mina jiddiy jarohat oldi va 3 oyga safdan chiqqani ma'lum bo‘ldi. Aynan shu jarohat futbolchining Barselonaga ko‘chib o‘tishiga to‘sqinlik qildi. Yyerri keyingi to‘liq o‘yinini noyabrning o‘rtalariga kelibgina o‘tkazishga muvaffaq bo‘ldi. Jarohatdan so‘ng ham asta sekinlik bilan yuksak sport formasiga kirib borayotgan Mina «Barselona» nazaridan qochmadi va nihoyat, biroz kech bo‘lsa-da, u o‘z orzusiga erishdi.

SOBIQ DARVOZABON

«U texnik tomondan juda yaxshi shakllangandi, juda aqlli, maydonni va vaziyatni juda to‘g‘ri his qilardi. Yyerri kelganida darvozabon edi, ammo biz markaziy himoyachiga ehtiyoj sezayotganimiz uchun, unga himoyani boshqarishni to‘liq topshirdim» – deb eslaydi Mina o‘ynagan «Deportivo Pasto» yoshlar jamoasi murabbiyi Fernando Figeroa.

Mina nafaqat himoyada, hujumda ham juda foydali harakat qila oladi. To‘rt yillik professional faoliyatida u 21 gol urishga ulgurdi. Kolumbiya terma jamoasi safida ham atigi 9 o‘yinda maydonga tushganiga qaramasdan, 3 gol va 1 golli pas muallifiga aylandi. Minaning bo‘yi 195 sm, shu bilan birga uning to‘p bilan yaxshi muomala qilishi, standart vaziyatlardagi benazir o‘yini «Barselona» himoyasini mustahkamlabgina qolmay, hujumda ham xavfli jamoaga aylantiradi.

«Deportivo» murabbiylaridan biri Diyego Dulse Minani qo‘yidagicha ta'riflaydi:
«U o‘z imkoniyatlarini va ustunliklarini juda to‘g‘ri faxmlay oladi va bundan foydalanishni biladi. Mina tashqi ko‘rinishidan juda kamtar bo‘lishiga qaramay, o‘z oldiga yuqori maqsadlar qo‘yardi. O‘z holatidan qoniqmas, yuqori maqsadlar uchun harakat qilardi. Bugun uning «Barselona»da ekani ham aynan o‘sha xarakteri tufayli».

HAQIQIY YeTAKChI

Yyerri Mina terma jamoa safiga qo‘shilganiga u qadar ko‘p vaqt bo‘lmagan, lekin shu qisqa vaqtda u jamoaning muhim bo‘lagiga aylanib ulgurdi. Buni oddiy statistika bilan ham isbotlash mumkin. 

Mina Kolumbiya terma jamoasi safida jahon chempionati saralash bosqichida 9-turdan harakat qila boshladi. U ishtirok etgan dastlabki 5 o‘yindan (9-13 turlar) 3tasida kolumbiyaliklar g‘alaba qozonishdi, 2 o‘yinda esa durang qayd etildi. Bu 5 o‘yindan 3tasida darvoza daxlsizligi saqlab qolindi. Ayniqsa, Urugvay terma jamoasiga qarshi o‘yinda yosh himoyachi o‘z jamoasiga qimmatli ochkolarni olib kelgandi. O‘yin tugashiga 7 daqiqa qolganida kolumbiyaliklar 1:2 hisobida ortda borayotgan edi. Mina himoyadan turib to‘pni egallagan holda, bir o‘zi butun maydon bo‘ylab olib bordi va qanotdagi sherigi Kuardadoga yetkazib berdi. Mina bu harakat bilan to‘xtab qolmay, o‘zi jarima maydoniga kirib bordi va Kuardadoning uzatmasini golga aylantirdi.

Mina jarohat olgach esa, Kolumbiya keyingi 5 o‘yindan 2tasini yutqazdi va faqat bir o‘yinda g‘alaba qozondi xolos. 

ORZULAR YO‘LIDA

Yyerri Mina 1994 yilning sentabrida, Kolumbiyaning Guachene shtatidagi Kauka qishlog‘ida tug‘ilgan. Bolalikdagi do‘stlari bilan ko‘chadagi o‘yinlardanoq bo‘lajak futbolchi ekani ma'lum bo‘lib ulgurgan o‘g‘lini Eulis Mina mana shu yo‘lni tanlashga qiziqtirgan va «Amerika Kali» mashg‘ulotlariga olib kelgandi. Minaning haqiqiy professional futbolchi bo‘lish orzusi 15 yoshida amalga oshmay qoldi. Chunki jamoada qolish uchun o‘rta maktabni tashlashga to‘g‘ri kelardi.

Oradan bir necha yil o‘tib, Yyerri ning amakisi Jyeyr Mina «Deportivo Pasto» klubida to‘p surib yurgan Manuel Sapata bilan aloqaga chiqdi va jiyanini tavsiya qildi. Yuqorida tilga olib o‘tilgan murabbiy Fernando Figeroa o‘smirni yoshlar jamoasiga qabul qilish uchun ko‘p o‘ylab o‘tirmadi. Bu shart ham emasdi. Yoshlar jamoasida bir qator o‘yinlarda maydonga tushgach, Mina tezda o‘zini ko‘rsata oldi va asosiy tarkib murabbiyi Flabio Torres o‘shandayoq yosh himoyachini yorqin kelajak kutib turganini sezgandi.

U Pasto markazidagi Obrero rayonida, o‘zi kabi 15 futbolchi bilan yotoqxonada istiqomat qilardi. «U juda sokin va aqlli edi. Obrero ko‘chalarida bir o‘zi sayr qilishni yoqtirar va doim kelajakda eng cho‘qqiga chiqishni orzu qilib yurardi» – deb eslaydi o‘sha yoshlar jamoasida Mina bilan birga to‘p surgan Jovanni Ruis.

«Pasto»ning asosiy tarkibidagi bir mavsum butun mamlakatning u haqida gapira boshlashi uchun kifoya qildi. Kolumbiyaning eng kuchli klublaridan biri, poytaxtning «Santa Fe» klubi uni o‘z safida ko‘rishni istadi. Allaqachon o‘zini yuqori maqsadlarga ruhan tayyorlab bo‘lgan Yyerri Mina u yerda ham yo‘qolib qolmadi. Yuqori qavatlardagi benazir o‘yini, ishonchli harakatlari bilan u yangi klubining mamlakat chempioni va Superkubok sohibi bo‘lishida munosib hissa qo‘sha oldi. Uch yilda u «Santa Fe» tarkibida 7 gol muallifi bo‘ldi va 5 golga assistentlik qildi. Markaziy himoyachi uchun bu juda yaxshi ko‘rsatkich edi.

2016 yilda Braziliyaning «Palmeyras» klubi bilan shartnoma imzolagan Yyerri endi Kolumbiyaning eng umidli himoyachilaridan biri bo‘lib ulgurgan, avvaliga olimpiya, keyin esa, asosiy terma jamoaga nomzod sifatida qarala boshlagandi.

Braziliya chempionatida ilk golini «Santos» darvozasiga urgan qahramonimiz ilk mavsumdayoq 6 gol muallifi bo‘ldi, Braziliya chempioniga aylandi. Chempionatning eng yaxshi markaziy himoyachisi sifatida e'tirof etildi, mashhur El País jurnali esa, uni o‘tgan mavsumda Janubiy Amerikaning ramziy terma jamoasiga kiritdi.

Uning «Barselona»ga transferi osmondan tushib qolgan omad emas, Yyerrining faoliyatida mantiqiy davom edi. 

YaNGI PIKe

Minaning «Barselona»ga kelishi Maskeranoning klubni tark etishi va Umtitining jarohat olgan davriga to‘g‘ri kelgan bo‘lsa-da, ko‘pchilik kutgandek u yorqin porlamadi.

Aslida hammasi juda romantik ruhda boshlangan – esingizda bo‘lsa, u «Kamp Nou»da o‘tkazilgan tanishtiruv marosimidayoq hammani o‘zi haqida gapirishga majbur qilgandi. Mina stadionda chim ustiga chiqar ekan,  oyoq kiyimini yechib, oyoq yalang qadam bosdi. U shu orqali «Kamp Nou» maydoniga va albatta, jamoa muxlislariga o‘ziga xos ravishda hurmat ko‘rsatgandi. Bu harakat munosib baholandi va kataloniyaliklar tezda Minani yaxshi ko‘rib qolishdi.

Yuqori qavatda juda yaxshi o‘ynaydigan, kerakli paytda hujumchiga ham aylanishi mumkin bo‘lgan, Kataloniyani yaxshi ko‘radigan va juda yaxshi raqsga tushadigan futbolchi – deyarli Pike, shunday emasmi?

Lekin negadir Valverde katta salohiyatga ega bo‘lgan bu himoyachiga to‘liq ishonishga nimadir yetishmayotgandi. Futbolchi Premer Ligada atigi 5 o‘yinda, shuningdek, bir marta kubok o‘yinida maydonga tushirildi. Futbolchini kelasi mavsumdagi nimalar kutib turganini ham aniq aytish qiyin, axir Jyerar Pike va Samuel Umtiti kabi futbolchilar bilan raqobatda yutib chiqish dunyodagi hech bir himoyachi uchun oson emas.

Ammo Mina bu yo‘ldagi dastlabki qadamlarini qo‘ydi. Braziliya chempionati emas, endi yuqoriroq saviyadagi turnirda o‘zini ko‘rsatishga muvaffaq bo‘ldi. Tasavvur qiling, agar shu bugun Mina «Barselona» a'zosi bo‘lmaganda, futbolchini qo‘lga kiritmoqchi bo‘lgan superklublardan tashkil topgan navbat paydo bo‘lardi, bu shubhasiz.

24 yoshli futbolchi esa, o‘zini juda xotirjam tutmoqda va voqealarga haqiqiy yulduzlarga xos tarzda munosabat bildiryapti.

«Men faqat «Barselona»ga qaytish haqida o‘ylamoqdaman. U yerda kelajagim haqida oydinlik kiritish va gaplashib olish uchun ayni payt. O‘ylaymanki, mundial menga o‘zimni futbolchi sifatida namoyish qilishimda katta yordam berdi», – dedi Yyerri Angliyaga qarshi o‘yindan so‘ng.

Albatta, endi Yyerri Mina ham muzokaralar stoliga nimadir qo‘ya oladi. Hech bo‘lmasa, JCh-2018 dagi Kolumbiya terma jamoasi o‘yinlari yozilgan diskni...

Qahramon Aslanov tayyorladi