16 ta tilni bilgan odamdan 10 maslahat

Kato Lomb, mutaxassisligi kimyogar bo‘lishiga qaramay, dunyodagi ilk sinxron tarjimonlardan biri bo‘lgan va 8 ta tilga tez va ravon tarjima qila olgan. Jami 16 ta tilni tushungan va shuncha tilda ishlagan. U yashagan davrda ovozlar yozilgan audiodisk, skayp va til maktablari bo‘lmaganini ham e'tiborga olish kerak.

G‘aroyib jihati shundaki, Lomb tillarning ko‘pchiligini mustaqil o‘zlashtirgan. Bu jarayonda u xorijiy tildagi darslik va badiiy adabiyotlar bilan ishlagan. Uning yondashuvi asosini - «tilga to‘liq sho‘ng‘ish» tamoyili tashkil etadi. 

Kato Lomb tilni o‘rganish uchun samarali qoidalarni yozgan va o‘zining «Men tillarni qanday o‘rganaman» kitobida bayon qilgan. Xorijiy tillarni o‘rganayotganlar uchun mazkur qoidalar haqida o‘qish qiziq bo‘ladi:

1. Til bilan har kuni shug‘ullanish lozim. Vaqt yetishmaganida mutolaa yoki yangi jumlalarni takrorlash uchun hech bo‘lmaganda 10-15 daqiqa ajrating. Tongda shug‘ullanish ayniqsa samarali.

2. Agar tilni o‘rganish istagi juda tez kuchsizlansa, mashg‘ulotlarning shaxsiy algoritmini o‘ylab toping. Masalan, biroz mashg‘ulot, keyin esa – biroz musiqa, sayr uchun ozgina tanaffus. O‘qib-o‘rganishni tashlab qo‘ymang.

3. Nutq yoki asarning tugal parchasi – biz uchun hamma narsa. Hech qachon alohida so‘zlarni o‘rganmang, matndan maksimum darajada foydalaning. Masalan, «strong wind» iborasini yodda saqlagan bo‘lsangiz, so‘zlardan biri xotirada avtomatik tarzda ikkinchisini chaqiradi.

4. Tayyor iboralarni yozib olish va nutqda ko‘proq qo‘llashga harakat qilish ayniqsa foydali.

5. Ko‘zingiz tushgan barcha narsalar – reklama, qo‘shiqdan parcha, dialog, gazeta maqolalari nomlarini tarjima qiling. Miya va xotira uchun foydali mashg‘ulot.

6. Kichik matn va dialoglarni yodlash foydali. Biroq yuz foiz to‘g‘ri yodlash kerak.

7. Foydalanish uchun tayyor bo‘lgan ibora va so‘z birikmalarini yozib yuring va xotirangizda birinchi shaxs nomidan saqlang.

8 Har qanday xorijiy tilni izolyatsiya ko‘rinishida o‘rganib bo‘lmaydi. Qal'ani har tomondan ishg‘ol etgan ma'qul: film tomosha qiling, originaldagi adabiyot va gazetalarni o‘qing, internetda xorijliklar bilan muloqot qiling (Masalan, Kato Lomb rus tilini Gogolning «O‘lik qalb» va katta lug‘atni o‘rganishdan boshlagan).

9. Xatolardan emas, to‘g‘rilanmagan xatolardan qo‘rqing. Hech qachon, hech narsani tekshirilmagan holda qoldirmang. Yaxshisi, ikki marta aniqlashtiring.

10. Hech nimaga qaramay, tilni o‘rganishingizga ishonchingiz komil bo‘lsin. Miqdor sifatga yetib oladigan vaqt keladi va til to‘sig‘i «sinadi».